Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με 84 ψήφους “υπέρ”, 18 “κατά” και 68 αποχές από την ψηφοφορία ενέκρινε σήμερα διακήρυξη, που ορίζει την 11η Ιουλίου ως Διεθνή Ημέρα Στοχασμού και Μνήμης της Γενοκτονίας του 1995 στη Σρεμπρένιτσα.
Υπέρ της διακήρυξης αυτής ψήφισαν όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (μεταξύ αυτών και η Βόρεια Μακεδονία). Κατά ψήφισαν η Ρωσία, η Κίνα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπως και η Κούβα, η Βενεζουέλα και μερικές αφρικανικές χώρες. Η Ελλάδα απείχε από την ψηφοφορία.
Τη διακήρυξη αυτή στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχαν καταθέσει η Γερμανία και η Ρουάντα.
Στο ψήφισμα, το οποίο στήριξαν μεταξύ άλλων το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες, καταδικάζεται ανεπιφύλακτα οποιαδήποτε άρνηση της γενοκτονίας της Σρεμπρένιτσα ως ιστορικό γεγονός, τονίζεται η ανάγκη ολοκλήρωσης της διαδικασίας εύρεσης και ταυτοποίησης των υπολοίπων θυμάτων της γενοκτονίας, ενώ καλούνται τα κράτη-μέλη, οι οργανισμοί του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και άλλοι διεθνείς και περιφερειακοί οργανισμοί, να τιμούν με σχετικές δραστηριότητες τη μνήμη των θυμάτων.
Η διακήρυξη για τη γενοκτονία στην Σρεμπρένιτσα προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις της Σερβίας. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ο οποίος βρίσκεται εδώ και δύο ημέρες στην Νέα Υόρκη πραγματοποίησε επαφές με εκπροσώπους ξένων χωρών τους οποίους προσπάθησε να πείσει να καταψηφίσουν την σχετική διακήρυξη.
Ο Βούτσιτς εκτίμησε ότι «η διακήρυξη για την Σρεμπρένιτσα θα υπονομεύσει την ειρηνική συμβίωση των λαών στην Βοσνία».
Η πολιτική ηγεσία της Σερβίας υποστήριξε ότι «η διακήρυξη για την Σρεμπρένιτσα αποτελεί μία πολιτική πράξη στιγματισμού ενός ολόκληρου έθνους».
Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία (SPC) ανακοίνωσε ότι «με την ευλογία του Πατριάρχη Πορφύριου, σήμερα το μεσημέρι ήχησαν οι καμπάνες σε όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες στη Σερβία, καλώντας τους πιστούς σε προσευχή».
Έκκληση για προσευχή «υπέρ του ομόδοξου, αδελφικού, σερβικού λαού» απηύθυνε και ο Ρώσος Πατριάρχης Κύριλλος.
Ο Σερβοβόσνιος ηγέτης Μίλοραντ Ντόντικ προειδοποίησε ότι η ψήφιση της διακήρυξης για την Σρεμπρένιτσα θα σημάνει το τέλος της Βοσνίας –Ερζεγοβίνης.
Μαζικές κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στο Μαυροβούνιο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της κυβέρνησης να υπερψηφίσει την διακήρυξη για την Σρεμπρένιτσα. Έξω από το κυβερνητικό κτήριο στην πρωτεύουσα Ποντγκόριτσα συγκεντρώθηκαν υποστηρικτές σερβικών κομμάτων, φιλορωσικών οργανώσεων και κληρικοί της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας οι οποίοι καλούσαν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει την στάση της. Πολλοί διαδηλωτές φορούσαν μπλουζάκια με την φωτογραφία του Πούτιν και το γράμμα ΄΄Ζ΄΄ και κρατούσαν σερβικές και ρωσικές σημαίες.
Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα
Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα ήταν έγκλημα πολέμου που διαπράχθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου της Βοσνίας. Στις 11 Ιουλίου του 1995, σερβοβοσνικά στρατεύματα με επικεφαλής τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς σκότωσαν πάνω από 8.000 Βόσνιους μουσουλμάνους άνδρες, ηλικιωμένους και αγόρια στη Σρεμπρένιτσα.
Η πόλη είχε κηρυχθεί ασφαλής περιοχή από τα στρατεύματα του ΟΗΕ δύο χρόνια νωρίτερα και φυλασσόταν από Ολλανδούς στρατιώτες. Όταν οι Σέρβοι την κατέλαβαν, οι πολύ λιγότεροι σε αριθμό Ολλανδοί δεν έκαναν καμία προσπάθεια να υπερασπιστούν την πόλη. Οι σερβοβοσνιακές δυνάμεις ξεχώρισαν τους άνδρες, τους γέρους και τα αγόρια από τις γυναίκες και τους σκότωσαν, ρίχνοντας τα πτώματά τους σε ομαδικούς τάφους. Η σφαγή αυτή χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά από την εξέταση των όσων συνέβησαν, η Ολλανδική κυβέρνηση παραιτήθηκε.
Στη σφαγή της Σρεμπρένιτσα θεωρείται πιθανή η συμμετοχή και 30-40 Ελλήνων παραστρατιωτικών, μελών της Ελληνικής Εθελοντικής Φρουράς οι οποίοι ανάρτησαν την Ελληνική, την Βυζαντινή και την σημαία της Βεργίνας δίπλα στην Σερβική σημαία την επομένη της σφαγής.
Τόσο το επίσημο Βελιγράδι, όσο και οι Σέρβοι της Βοσνίας αρνούνται τον όρο γενοκτονία για το έγκλημα στη Σρεμπρένιτσα.
