Εάν η Ελλάδα δεν στείλει αέριο στη Βόρεια Μακεδονία, τότε σύντομα η Σόφια θα είναι σε θέση να της πουλάει το περίσσευμα από αυτό που εισάγει μέσω Ελλάδας

Αναδημοσίευση άρθρου από την «Καθημερινή»

Του Σταύρου Τζίμα

Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας, στις αρχές του μήνα, του διασυνδετηρίου κάθετου αγωγού IGB που μεταφέρει στη Βουλγαρία φυσικό αέριο από την Ελλάδα, προκάλεσε βαθιά ανακούφιση στους βόρειους γείτονές μας. Στην κοινωνία δημιουργήθηκε αίσθημα ασφάλειας ότι τα νοικοκυριά δεν θα «παγώσουν» τον χειμώνα και ταυτόχρονα ότι υπάρχει εναλλακτική στον θανάσιμο ρωσικό ενεργειακό εναγκαλισμό της, από τον Πούτιν, που έκλεισε ήδη τις στρόφιγγες στους Βούλγαρους.

Ο IGB μεταβάλλει τον ενεργειακό χάρτη της Βαλκανικής. Η ευκαιρία να προσδεθεί ακόμη πιο δυνατά στα ενεργειακά δίκτυα της ΝΑ και Κεντρικής Ευρώπης και να καταστεί κόμβος είναι τώρα, με τη λειτουργία και του δεύτερου αγωγού φυσικού αερίου από τη Θεσσαλονίκη προς τη Βόρεια Μακεδονία.
Αθήνα και Σκόπια υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο του 2021 στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του αμερικανικού παράγοντα, γεγονός που υπογραμμίζει τη γεωπολιτική σημασία του έργου, τη σχετική συμφωνία. Με βάση αυτή προβλέπεται ο αγωγός να έχει συνολικό μήκος 123 χιλιομέτρων και να εκτείνεται από τη Νέα Μεσημβρία προς το Νεγκότινο, μέσω Ευζώνων/Γευγελής, συνδέοντας τα εθνικά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας.

Η αρχική ικανότητα μεταφοράς του θα είναι 1,5 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως, με δυνατότητα επέκτασης στα 3 δισ., ενώ έχουν γίνει σχεδιασμοί, ώστε ο αγωγός να μπορεί να μεταφέρει και πράσινο υδρογόνο.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκειται δημοπράτηση του έργου και από τις δύο πλευρές, με το ενδιαφέρον να καταγράφεται αυξανόμενο και από άλλες χώρες των δυτικών Βαλκανίων, όπως η Σερβία, το Κόσοβο αλλά και παραπάνω η Ουγγαρία.

Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αρχίσουμε τις μανούβρες και τα «ναι μεν, αλλά» ως προς τη σκοπιμότητα, οικονομική και κυρίως «εθνική», ενός τέτοιου έργου με τους γείτονες της Βόρειας Μακεδονίας. Ας μην πυροβολήσουμε για μια ακόμη φορά τα πόδια μας. Οι εξελίξεις στα ενεργειακά τρέχουν. Η Ρωσία επιχειρεί να αναβαθμίσει σε κόμβο την Τουρκία και να βάλει και πάλι στο ενεργειακό της «μαντρί» τις αγορές της ΝΑ και της υπόλοιπης Ευρώπης, την ώρα που αυτές πασχίζουν να απεξαρτηθούν. Η Ελλάδα διεκδικεί και αυτή ρόλο ενεργειακού παίκτη και αν θέλει πραγματικά αυτόν τον ρόλο πρέπει να ενεργοποιήσει και τη δεύτερη, μετά τον IGB, πύλη παροχής αερίου στα Βαλκάνια, αυτής του αγωγού με τη Βόρεια Μακεδονία.

Το ενεργειακό τούτες τις ώρες είναι μεταξύ άλλων ένα ισχυρό εργαλείο επιρροής: εάν η Ελλάδα δεν στείλει αέριο στη Βόρεια Μακεδονία, τότε σύντομα η Σόφια θα είναι σε θέση να της πουλάει το περίσσευμα από αυτό που εμείς της δίνουμε, ρυμουλκώντας τα Σκόπια στους γεωπολιτικούς της σχεδιασμούς. Το θέλουμε εμείς αυτό;