Την ανάγκη να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος δικαίου και στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, τονίζει η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, που δημοσιοποιήθηκε χθες, Τετάρτη (30/10).
Για τη Βόρεια Μακεδονία, η Επιτροπή τονίζει ότι η χώρα πρέπει να συνεχίσει να υλοποιεί τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, ιδίως σε ό,τι αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, το δικαστικό σύστημα και τον αγώνα κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Σημειώνει, επίσης, ότι πρέπει να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις καλής γειτονίας, η Επιτροπή τονίζει ότι: «Οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας των Πρεσπών μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας και της Συνθήκης Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας (από το 2017) πρέπει να εφαρμοστούν καλή τη πίστει από όλα τα μέρη».
Ειδικότερα για τις σχέσεις της Βόρειας Μακεδονίας με την Ελλάδα, η Επιτροπή υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρχουν απτά αποτελέσματα και καλή τη πίστη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η Επιτροπή καταγράφει ότι τον περασμένο Μάιο, ενώ ορκιζόταν στο Κοινοβούλιο, η νέα Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας αναφέρθηκε στη χώρα ως «Μακεδονία», αντί να χρησιμοποιήσει το συνταγματικό όνομα της χώρας και την ίδια πρακτική ακολούθησαν στη συνέχεια αρκετοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Ακόμη, η έκθεση τονίζει ότι η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία ενίσχυσαν τη συνεργασία τους για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου και σε σχέση με τον Τερματικό Σταθμό Υγροποιημένου Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη.
Για την Αλβανία, η Eυρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων επί της πρώτης δέσμης κεφαλαίων για τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου που πραγματοποιήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2024. Τονίζεται, ωστόσο, ότι είναι ζωτικής σημασίας, οι αλβανικές αρχές να εντείνουν περαιτέρω τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων με γνώμονα την ΕΕ, ιδίως όσον αφορά το κράτος δικαίου, την αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος και την προώθηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και των μειονοτήτων.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι παραμένει ασθενής η εφαρμογή του νομικού πλαισίου για τις μειονότητες. Το νομικό πλαίσιο για τις μειονότητες είναι ευθυγραμμισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όμως εκκρεμεί η εφαρμογή του, ιδίως σε ό,τι αφορά την ταυτοποίηση των εθνικών μειονοτήτων, σύμφωνα με τα πρότυπα του αυτοπροσδιορισμού και της χρήσης των μειονοτικών γλωσσών.
Οι προσπάθειες εφαρμογής θα πρέπει να ενταθούν και σε ό,τι αφορά την προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, τονίζει η έκθεση της Επιτροπής. Θα πρέπει να διασφαλιστεί το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, ιδίως, σε ό,τι αφορά την πρώτη εγγραφή και αποζημίωση, βελτιώνοντας τη διαφάνεια του κρατικού κτηματολογίου και την ποιότητα των κτηματολογικών δεδομένων του μητρώου ιδιοκτησίας και διασφαλίζοντας το δικαίωμα δίκαιης δίκης και αποτελεσματικών ένδικων μέσων σε περιπτώσεις απαλλοτρίωσης και αφαίρεσης περιουσιών.
Μίτσκοσκι και Ρόκας για την Έκθεση Προόδου
Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Βόρεια Μακεδονία, Μιχάλης Ρόκας επέδωσε χθες το απόγευμα στην Πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα , και στον πρωθυπουργό της χώρας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι την έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χώρα.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοκσι, κατά την παραλαβή της Έκθεσης Προόδου, ότι η χώρα δεν θα παρεκκλίνει από τις μεταρρυθμίσεις και παρόλο που οι πολίτες έχουν κουραστεί από την όλη διαδικασία και από το γεγονός ότι η χώρα παραμένει αδικαιολόγητα στον προθάλαμο της ΕΕ, η ένταξη στην ΕΕ παραμένει ο μοναδικός στρατηγικός στόχος για όλους.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Πρέσβη της ΕΕ, Μιχάλη Ρόκα, μετά την παραλαβή του αντιγράφου της Έκθεσης Προόδου, ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι εκτίμησε ότι το έγγραφο δίνει μια ρεαλιστική εικόνα της κατάστασης και της συνολικής ετοιμότητας της χώρας στην επίτευξη των ευρωπαϊκών κανόνων και προτύπων.
Επεσήμανε δε ότι η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά την περίοδο Σεπτεμβρίου 2023 και Σεπτεμβρίου 2024 κατά την οποία υπήρξαν τρεις κυβερνήσεις: μία πολιτική, μία υπηρεσιακή και μία κυβέρνηση που εξελέγη στις 23 Ιουνίου του τρέχοντος έτους.
Ο Πρέσβης της ΕΕ, κ. Ρόκας, τόνισε από την πλευρά του ότι είναι σημαντικό το ότι στην Έκθεση αυτή δεν γίνεται λόγος για οπισθοδρόμηση (στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης) και επεσήμανε ότι από κοινού με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης θα προσηλωθούν στην επίτευξη μεγαλύτερης προόδου.
«Η Έκθεση έρχεται την ενδεδειγμένη στιγμή, μόλις μία εβδομάδα μετά την υιοθέτηση της μεταρρυθμιστικής ατζέντας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μετά από την επίσκεψη της Προέδρου (της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν), η οποία υπενθύμισε ότι πρόκειται για μια εξαιρετική μεταρρυθμιστική ατζέντα. Τώρα έχουμε μια πλήρη εικόνα για το τι ενέκρινε η κυβέρνηση και έχουμε την Έκθεση Προόδου. Αυτό μπορεί να αποτελέσει πλατφόρμα πάνω στην οποία μπορούμε να εργαστούμε μαζί το επόμενο έτος», ανέφερε ο κ. Ρόκας.