Οι πρωθυπουργοί Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ και της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, κατά τη συνάντηση που είχαν την Παρασκευή (16/5) στα Τίρανα, κατέληξαν σε μία συμφωνία “στρατηγικής συνεργασίας” μεταξύ των δύο χωρών.
Οι πρωθυπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου και της Βόρειας Μακεδονίας συναντήθηκαν την Παρασκευή στα Τίρανα, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας.
Οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών εκτίμησαν ότι η συμφωνία θα σημάνει ακόμη ισχυρότερη συνεργασία, ισχυρότερες σχέσεις και μια ευκαιρία για εμβάθυνση των σχέσεων τους.
«Έχουμε μια ισχυρή σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας. Το γεγονός ότι καταλήξαμε σε αυτή τη συμφωνία έχει μεγάλη σημασία και δείχνει ότι θα μπορέσουμε να λύσουμε πολλά ζητήματα μαζί. Χαίρομαι ιδιαίτερα για τη συνάντηση και τη συμφωνία και νομίζω ότι έχουμε πολλά να κάνουμε μαζί» δήλωσε ο Κιρ Στάρμερ.
Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι ανέφερε πως η συμφωνία προβλέπει χρηματοδότηση (δάνειο) για επενδύσεις ύψους 6 δισ.ευρώ στη Βόρεια Μακεδονία.
«Με αυτή τη διακυβερνητική συμφωνία, είμαι βέβαιος ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη διμερή συνεργασία, θα ενισχύσουμε τους δεσμούς μας και θα μοιραστούμε την εμπειρία του Ηνωμένου Βασιλείου σε αυτό το μέρος της ΕΕ, καθώς πιστεύω ότι τα Βαλκάνια είναι ένα μέρος που προσφέρει ευκαιρίες» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.
Επιπλέον, ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι, σε συνέντευξη Τύπου το Σάββατο (17/5) ανέφερε πως τα χρήματα αυτά από τη Μ.Βρετανία προορίζονται για επενδύσεις ύψους 6 δισ.ευρώ στη Βόρεια Μακεδονία, που αφορούν την κατασκευή έργων υποδομής, τους σιδηρόδρομους, τις μεταφορές και την κατασκευή νοσοκομείων.Ο Μίτσκοσκι πρόσθεσε πως η συμφωνία έχει σχεδόν κλείσει, αν και όπως είπε δεν έχει καθοριστεί ακόμη η περίοδος χάριτος και το διάστημα αποπληρωμής της χρηματοδότησης αυτής, η οποία ουσιαστικά είναι ένα δάνειο της Μ.Βρετανίας προς τη Βόρεια Μακεδονία.
Ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι χαρακτήρισε τη συμφωνία «επενδυτική επανάσταση», η οποία όπως είπε θα αλλάξει την εικόνα της χώρας. Απαντώντας σε ερώτηση αν με το δάνειο αυτό εκτιναχθεί στα ύψη το δημόσιο χρέος της Βόρειας Μακεδονίας, ο Χρ.Μίτσκοσκι ανέφερε ότι δεν ανησυχεί, διότι όπως είπε με τις επενδύσεις από το χρηματοδοτικό αυτό πακέτο το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί ταχύτερα από το δημόσιο χρέος, δηλαδή θα μειωθεί το δημόσιο χρέος, επειδή, όπως διευκρίνισε πρόκειται για κεφαλαιουχικές επενδύσεις και όχι για δανεισμό χρημάτων για δαπάνες και κοινωνικές ενισχύσεις.
Η απόφαση της Μεγάλης Βρετανίας να χρηματοδοτήσει ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 6 δισεκατομμυρίων λιρών για τη Βόρεια Μακεδονία μόνο τυχαία δεν είναι.
Το Λονδίνο επιχειρεί να εδραιώσει στρατηγική παρουσία στα Δυτικά Βαλκάνια, σε μια περιοχή που παραδοσιακά αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού ανάμεσα σε ΝΑΤΟ, Ρωσία, Τουρκία και – πλέον – Κίνα.
Η Βόρεια Μακεδονία, μέλος του ΝΑΤΟ από το 2020, βρίσκεται σε κομβικό σημείο μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας και Κοσόβου και λειτουργούν ως «μαξιλάρι» έναντι της ρωσικής επιρροής που παραμένει ισχυρή μέσω του Βελιγραδίου.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Όπως ανέφερε ο εκ των αντιπροέδρων της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας και υπουργός Μεταφορών, Αλεξάνταρ Νικόλοσκι, ο οποίος αναμένεται να υπογράψει τη συμφωνία εκ μέρους της Βόρειας Μακεδονίας, η συμφωνία αποτελείται από δύο σκέλη: το πρώτο αφορά μια στρατηγική εταιρική σχέση που καθορίζει το πολιτικό περίγραμμα της συνεργασίας και το δεύτερο μία συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Μακεδονίας που καθορίζει τους τομείς της οικονομικής συνεργασίας.
Σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό των Σκοπίων, “Sitel”, ο Νικόλοσκι επεσήμανε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει τέτοια συμφωνία με καμία άλλη χώρα της Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Γνωστοποίησε ότι την επόμενη εβδομάδα θα υπογραφεί στο Λονδίνο η συμφωνία μεταξύ κυβερνήσεων που καθορίζει τους τομείς της οικονομικής συνεργασίας και θα ακολουθήσει η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης.
Το δάνειο των 6 δισ. ευρώ που προβλέπεται να χορηγήσει στη Βόρεια Μακεδονία η Μ.Βρετανία θα είναι διαθέσιμο για απεριόριστο χρονικό διάστημα, αν και δεν σημαίνει ότι η Βόρεια Μακεδονία θα το χρησιμοποιήσει ολόκληρο, αλλά αναλόγως των αναγκών που έχει η χώρα αυτή τη στιγμή ανέφερε ακόμη ο Νικόλοσκι.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε έτοιμα σχέδια προς χρηματοδότηση ύψους περίπου 2 δισ. στερλίνων ή 2,2 έως 2,3 δισ. ευρώ. Το πρώτο έργο αφορά τον σιδηρόδρομο υψηλής ταχύτητας από το Ταμπάνοβτσε προς τη Γευγελή. Θα χρησιμοποιηθεί η υπάρχουσα διαδρομή του σιδηρόδρομου, αλλά θα κατασκευαστεί μια
εντελώς νέα, διπλή γραμμή, η μία για επιβατικά τρένα που θα διέρχονται με ταχύτητες άνω των 160 χιλιομέτρων και η δεύτερη θα είναι για εμπορικές αμαξοστοιχίες στην οποία θα κινούνται μόνο εμπορικά τρένα με ταχύτητες 110 έως 120 χιλιόμετρα την ώρα» σημείωσε ο Νικόλοσκι, ο οποίος πρόσθεσε ότι η κατασκευή της σιδηροδρομικής αυτής γραμμής θα κοστίσει από 1,7 έως 1,9 δισ. ευρώ.
Στον τομέα της υγείας, θα χρηματοδοτηθεί από το βρετανικό αυτό δάνειο η συνέχιση και ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής του νοσοκομείου στην πόλη Στιπ, η κατασκευή νέου κτιρίου στο οποίο θα στεγάζεται η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στιπ και μία φοιτητική εστία με τουλάχιστον 200 κλίνες για τους φοιτητές της Ιατρικής Σχολής της ίδια πόλης. Το τέταρτο έργο είναι η πλήρης ανακατασκευή του νοσοκομείου στην πόλη Τέτοβο και το πέμπτο είναι η κατασκευή ενός νέου νοσοκομείου στην πόλη Κίτσεβο.
Το επιτόκιο του δανείου, όπως είπε ο Νικόλοσι, βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση, αλλά ανέφερε ότι αυτό θα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για τη Βόρεια Μακεδονία.
«Θα λάβουμε το καλύτερο επιτόκιο που έχουμε λάβει ποτέ για μεγάλα έργα και θα είναι το καλύτερο από οπουδήποτε στην περιοχή. Επιπλέον, θα έχουμε πρόσβαση σε κεφάλαια που κανένα άλλο τραπεζικό ή χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν μπορεί να μας παράσχει, και οι όροι και οι προϋποθέσεις αποπληρωμής θα είναι οι καλύτεροι που έχουν ποτέ υπάρξει στην περιοχή» ανέφερε ο Νικόλοσκι.
Η συμφωνία για το βρετανικό δάνειο ύψους 6 δισ.ευρώ αυτό θα κυρωθεί από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας.
Μετανάστες από τη Μ.Βρετανία
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε το Σάββατο από τα Τίρανα ότι η χώρα του ξεκίνησε συνομιλίες με κυβερνήσεις άλλων χωρών για την εγκατάσταση «κέντρων επιστροφής» μεταναστών, των οποίων οι αιτήσεις για άσυλο έχουν απορριφθεί στη Μεγάλη Βρετανία.
Σύμφωνα με τις εφημερίδες “The Times” και “Telegraph”, η προσοχή της Μεγάλης Βρετανίας για την δημιουργία τέτοιων κέντρων κράτησης μεταναστών στρέφεται κυρίως προς τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς η Αλβανία ήδη απέκλεισε άλλο κεντρο πέραν των δύο ιταλικών.
Ωστόσο, τόσο ο πρέσβης της Μ.Βρετανίας στα Σκόπια, Μάθιου Λόσον, όσο και ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι διέψευσαν ότι η Μ.Βρετανία θα μεταφέρει παράτυπους μετανάστες στη Βόρεια Μακεδονία και ότι θα δημιουργηθούν τέτοια κέντρα στη χώρα.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Βόρεια Μακεδονία θα ενταχθεί στην Κοινή Ομάδα Δράσης για τη Μετανάστευση — μια πρωτοβουλία αστυνομικής συνεργασίας με στόχο την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και του οργανωμένου εγκλήματος, όπως δήλωσε ο Βρετανός πρέσβης στα Σκόπια.
Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται σε βασική μεταναστευτική διαδρομή από τη Μεσόγειο προς τη βόρεια Ευρώπη. Το εθνικιστικό κόμμα του Μίτσκοσκι ανέλαβε την εξουσία πέρυσι και έκτοτε, επιδιώκει διμερείς συμφωνίες για την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών και την ενίσχυση πολιτικών συμμαχιών. Ο Μίτσκοσκι, στενός σύμμαχος του Ούγγρου ηγέτη Βίκτορ Όρμπαν και ένθερμος υποστηρικτής του Αμερικανού πρώην Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, έχει φέρει την κυβέρνησή του πιο κοντά σε δεξιές ευρωπαϊκές δυνάμεις.
