Φωτο: Άνδρες της ειρηνευτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο (KFOR) εν ώρα περιπολίας (AP)
Τον κίνδυνο να ξεσπάσει βία στο Κόσοβο επισημαίνουν τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Σερβία, καθώς απέτυχαν οι συνομιλίες με τη μεσολάβηση των Βρυξελλών για να επιλυθεί η διαφωνία ανάμεσα στην Πρίστινα και το Βελιγράδι. Παρέμβαση από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, για φόβο συγκρούσεων με αφορμή το ζήτημα των σερβικών πινακίδων κυκλοφορίας στο Κόσοβο.
Οι αρχές του Κοσόβου έχουν καλέσει τους Σέρβους κατοίκους να παραδώσουν τις σερβικές πινακίδες στα αυτοκίνητά τους και να εκδώσουν κοσοβάρικες, με την προθεσμία για να το κάνουν αυτό να λήγει σήμερα, διαφορετικά θα τους επιβάλλεται πρόστιμο. Η Σερβία δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου και επιμένει ότι οι Σέρβοι πρέπει να διατηρήσουν τις πινακίδες τους, οι οποίες έχουν γίνει ένα ακόμη στοιχείο σύγκρουσης μεταξύ των δύο πλευρών.
Λίγο πριν λήξει η προθεσμία, ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Αλμπίν Κούρτι, συμφώνησε να καθυστερήσει την έκδοση προστίμων για 48 ώρες, λέγοντας ότι «θα ήταν χαρά του να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. για την εξεύρεση λύσης».
Τα πρόστιμα που προβλέπονταν ήταν ύψους 150 ευρώ και το μέτρο επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ από τις 7 το πρωί της Τρίτης.
Η κυβέρνηση στην Πρίστινα υποστηρίζει ότι οι πινακίδες κυκλοφορίας που έχουν εκδοθεί πριν από τον πόλεμο του 1999 δεν μπορούν πλέον να ισχύουν και πως οι 50.000 Σέρβοι που ζουν στο βόρειο Κόσοβο πρέπει τώρα να χρησιμοποιούν πινακίδες του Κοσόβου.
Η υπόθεση έχει προκαλέσει σοβαρές εντάσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σέρβοι αστυνομικοί παραιτήθηκαν μαζικά στις αρχές Νοεμβρίου, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της Πρίστινα, ενώ όλοι φοβούνται ότι η κατάσταση μπορεί να φύγει εκτός ελέγχου.
Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, είπε ότι οι πολύωρες συνομιλίες απέτυχαν να επιλύσουν τη μακροχρόνια διαφωνία, αλλά προσθέτοντας ότι «υπάρχει σημαντική ευθύνη και στις δύο πλευρές για την αποτυχία των συνομιλιών σήμερα και για οποιαδήποτε κλιμάκωση και βία. Η βία δεν μπορεί να αποκλειστεί», είπε.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε ότι η κατάσταση βρίσκεται «στα όρια της σύγκρουσης» και προειδοποίησε ότι η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε «κόλαση», εάν η ειδική αστυνομία του Κοσόβου προσπαθήσει να επιβάλει τα πρόστιμα.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε νωρίτερα συνομιλίες στις Βρυξέλλες για το θέμα με τον πρωθυπουργό του Κοσόβου, ο οποίος κατηγόρησε την Ε.Ε. για την αποτυχία των συνομιλιών. Ωστόσο, ο Ζοζέπ Μπορέλ είπε ότι ο Αλμπίν Κούρτι απέρριψε τη συμβιβαστική πρόταση της Ε.Ε., αν και η Σερβία την είχε αποδεχθεί. Όπως εξήγησε, ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς είχε πει ότι η Σερβία θα σταματήσει να εκδίδει και να ανανεώνει τις δικές της πινακίδες κυκλοφορίας για τους Σέρβους που ζουν στο βόρειο Κόσοβο.
Στη υπόθεση παρενέβη ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νεντ Πράις, ο οποίος είπε ότι και οι δύο πλευρές «θα χρειαστεί να κάνουν παραχωρήσεις για να διασφαλίσουν ότι δεν θα θέσουμε σε κίνδυνο δεκαετίες ειρήνης που κερδήθηκε με κόπο σε μια ήδη εύθραυστη περιοχή». Έπειτα από αυτή τη δήλωση, με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης, ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός είπε ότι αποδέχθηκε αίτημα των ΗΠΑ για 48ωρη αναβολή επιβολής προστίμων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι περίπου 3.700 στρατιώτες συμμετέχουν στην ειρηνευτική αποστολή του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο (δύναμη KFor), ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε νέα κρίση στην πρώην σερβική επαρχία. Σχολιάζοντας τις τελευταίες εξελίξεις, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έγραψε στο Twitter πως «τώρα είναι η ώρα για υπευθυνότητα και πραγματιστικές λύσεις. Η κλιμάκωση πρέπει να αποφευχθεί».
(efsyn-AP)
