Σημαντική υποχώρηση των ελληνικών εξαγωγών στην Τουρκία

«Το διμερές εμπόριο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας χαρακτηρίζεται διαχρονικά από την κυρίαρχη συμμετοχή (50%-70%) των προϊόντων διύλισης πετρελαίου/καυσίμων στη σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών και την ολοένα αυξανόμενη διεύρυνση του μείγματος των τουρκικών εξαγωγών. Για μία δεκαετία, από το 2009, το εμπορικό ισοζύγιο των δύο χωρών ήταν πλεονασματικό υπέρ της Ελλάδας (με εξαίρεση το 2016). Το 2020 η αξιοσημείωτη μείωση των ελληνικών εξαγωγών πετρελαιοειδών (-56,14%), ανέστρεψε το εμπορικό ισοζύγιο, διαμορφώνοντας για την Ελλάδα έλλειμμα ύψους 213 εκατ. ευρώ (-787%). Η λειτουργία του διυλιστηρίου STAR στη Σμύρνη, καθώς και αντίστοιχες επενδύσεις που υλοποιούνται με ταχύ ρυθμό σε άλλες περιοχές της Τουρκίας, εκτιμάται ότι θα υποκαταστήσουν σε μεγάλο βαθμό τις ελληνικές εξαγωγές πετρελαιοειδών, τροποποιώντας έτι περαιτέρω τη σημερινή εικόνα».

Αυτά αναφέρονται στην «ετήσια έκθεση για την τουρκική οικονομία και τις διμερείς εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, 2020» που συνέταξε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας της Ελλάδας στην Άγκυρα, η οποία αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική σελίδα για τις εξαγωγές του υπουργείου Εξωτερικών.

Ο συνολικός όγκος εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών το 2020 μειώθηκε, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, κατά 26,2% σε 2,9 δισ. ευρώ. Οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν σε 1,34 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 32,2%, τοποθετώντας την Τουρκία στην 6η θέση μεταξύ των χωρών-προορισμών των ελληνικών προϊόντων (4η θέση το 2019). Αντίστοιχα, οι ελληνικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 20,2% σε 1,5 δισ. ευρώ, κατατάσσοντας την Τουρκία στην 13η θέση ανάμεσα στις χώρες-προμηθευτές μας (10η θέση το 2019). Για την Τουρκία, το ίδιο έτος η Ελλάδα είναι η 23η χώρα-προορισμός των τούρκικων εξαγωγών και η 34η χώρα-προμηθευτής.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι προαναφερθείσες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές εμπορικές σχέσεις μπορούν να αποδοθούν, τόσο στην ανταγωνιστικότητα των τουρκικών προϊόντων λόγω αντικειμενικών παραγόντων (μέγεθος εγχώριας αγοράς, χαμηλότερο εργατικό και λειτουργικό κόστος) και στον προστατευτισμό που χαρακτηρίζει την τούρκικη εμπορική πολιτική.

Επενδύσεις

Οι ελληνικές επενδύσεις στην Τουρκία ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες τουρκικές στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, μετά τη σημαντική αποεπένδυση ελληνικών κεφαλαίων το 2016 (-96%), λόγω κυρίως της αποχώρησης της Εθνικής Τράπεζας από την τ/αγορά, οι ελληνικές επενδύσεις στη χώρα άρχισαν να έχουν αυξητική τάση ξανά το 2018 (86%), με το απόθεμα των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία να ανέρχεται σε 238,6 εκατ. ευρώ. Το 2019 σημειώθηκε μικρή μείωση των ελληνικών επενδύσεων στην Τουρκία, της τάξης του 1,4%.

Αντίστοιχα, σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, οι τουρκικές επενδύσεις στην Ελλάδα μειώθηκαν αισθητά το 2015 (-50%) με το απόθεμα των τ/επενδύσεων να ανέρχεται σε 25 εκατ. δολάρια. Το 2019, ωστόσο, σύμφωνα με τα τουρκικά στοιχεία, το τουρκικό επενδυμένο κεφάλαιο στην Ελλάδα ανήλθε σε 32 εκατ. δολάρια, αυξημένο κατά 23% σε σχέση με το 2018.