Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, κατά την συνεδρίασή της το βράδυ της Τρίτης ανέθεσε στην κρατική εταιρία “Μονάδες Ηλεκτροπαραγωγής Βόρειας Μακεδονίας” (ESM) να ξεκινήσει τη διαδικασία υπογραφής των Συμφωνιών για την εφαρμογή του Μνημονίου Συνεργασίας που συνήφθη μεταξύ της ESM και της Gastrade σχετικά με το έργο του τερματικού σταθμού υγροποιημένου αερίου (LNG) στην Αλεξανδρoύπολη.
«Με τις συμφωνίες και τις αναληφθείσες αυτές υποχρεώσεις, ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρoύπολη θα παρέχει ασφαλή και μακροπρόθεσμη προμήθεια υγροποιημένου αερίου για τις ανάγκες της Βόρειας Μακεδονίας» σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας.
Υπενθυμίζεται ότι στις 31 Μαρτίου 2021, εκπρόσωποι της ελληνικής εταιρείας Gastrade Α.Ε. και δύο κρατικών επιχειρήσεων της Βόρειας Μακεδονίας (Εθνικοί Ενεργειακοί Πόροι-NER και Μονάδες Ηλεκτροπαραγωγής Βορείου Μακεδονίας -ESM), παρουσία του τότε πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ υπέγραψαν στα Σκόπια μνημόνια συνεργασίας για ενδεχόμενη συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στον Τερματικό Σταθμό LNG Αλεξανδρούπολης.
Η NER στοχεύει στην απόκτηση μεριδίου (10%) στο μετοχικό κεφάλαιο της Gastrade, ενώ η ESM ενδιαφέρεται να δεσμεύσει χωρητικότητα στον Τερματικό Σταθμό για περίοδο 15 ετών.
Η Gastrade αναπτύσσει στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης τον πλωτό σταθμό υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) που θα αποτελέσει μια νέα, ανεξάρτητη πύλη εισόδου φυσικού αερίου στις αγορές της Νοτιoανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης.
Ο Σταθμός θα εγκατασταθεί 17,6 χλμ. νοτιοδυτικά του λιμένα της Αλεξανδρούπολης και θα έχει αποθηκευτικούς χώρους 170.000 κυβικών μέτρων και δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου που θα ξεπερνά τα 5,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Η πλωτή μονάδα θα συνδέεται με το ελληνικό Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Βόρειας Μακεδονίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Σερβία και τη Ρουμανία, μέχρι την Ουγγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία.
Πρόκειται για ένα κρίσιμο Ευρωπαϊκό Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI – Project of Common Interest – Κανονισμός Ε.Ε. 347/2013), δηλαδή για έργο προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού, διαφοροποιεί τις πηγές και τις οδούς ενεργειακής προμήθειας και υποστηρίζει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού καθώς και την υλοποίηση Κόμβου Συναλλαγών Φυσικού Αερίου (Hub) στην ευρύτερη περιφέρεια της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με προφανή οφέλη για όλους τους τελικούς καταναλωτές.
Το έργο υποστηρίζει, συμπληρώνει και λειτουργεί σε αρμονία με τα άλλα υφιστάμενα ή προγραμματισμένα μεγάλα έργα υποδομής φυσικού αερίου στην περιοχή, όπως η διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), η διασύνδεση Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, o TAP, η διασύνδεση Βουλγαρίας-Σερβίας (IBS) και ο τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας.
Μαζί με τη Ρεβυθούσα, αποτελούν τις μοναδικές υποδομές εισαγωγής φυσικού αερίου στην περιοχή που είναι ανεξάρτητες από τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω τουρκικού εδάφους.
Η παρουσία των NER και ESM στο έργο θα ισχυροποιήσει περαιτέρω τη στρατηγική και εμπορική σημασία του Έργου, θα παράσχει στην Gastrade πρόσθετες επιλογές, θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα του έργου και θα διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διεύρυνση της ενεργειακής ρευστότητας και στη βελτιστοποίηση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Βόρειας Μακεδονίας, στη διείσδυση του LNG στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, προσφέροντας σε αυτές τις αγορές ενεργειακή διαφοροποίηση και μεγαλύτερη ευελιξία.
Οι υφιστάμενοι μέτοχοι της Gastrade είναι η κα Ελμίνα Κοπελούζου, η Gaslog Cyprus Investments Ltd, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η ΔΕΣΦΑ Α.Ε. και η Bulgartransgaz EAD, με ποσοστό 20% ο καθένας.
Ο τερματικός σταθμός LNG της Αλεξανδρούπολης αναμένεται να λειτουργήσει το 2023.
Τίποτε νεότερο για τη συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στην μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην Αλεξανδρούπολη
Σημειώνεται ακόμη ότι την ίδια ημέρα (31 Μαρτίου 2021) και στην ίδια τελετή είχε υπογραφεί και συμφωνία που προβλέπει τη συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στην υπό ανάπτυξη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην Αλεξανδρούπολη. Η συμφωνία είχε υπογραφεί μεταξύ εκπροσώπων της ESM και της DAMCO (Όμιλος Κοπελούζου). Με τη συμφωνία, η ESM προβλέπεται να συμμετάσχει με ποσοστό 25% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας «Παραγωγή Ηλεκτρισμού Αλεξανδρούπολης Α.Ε.», εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV) η οποία θα χρηματοδοτήσει θα κατασκευάσει και θα λειτουργήσει μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης, που σήμερα ανήκει πλήρως στην DAMCO .
Ωστόσο, γύρω από τη συμφωνία αυτή δεν υπάρχει κάποια εξέλιξη και η κατάσταση παραμένει στάσιμη.
