Ήταν άνοιξη του 2005 όταν η ΔΕΗ βρέθηκε μια ανάσα πριν το μεγάλο στόχο της διεθνούς επέκτασης, στον ευρύτερο ζωτικό χώρο της επιχείρησης στην περιοχή των Βαλκανίων. Τότε η ελληνική εταιρεία είχε ανακηρυχθεί πλειοδότης στον διαγωνισμό της βουλγαρικής κυβέρνησης για την πώληση του λιγνιτικού σταθμού Bobov Dol. Στην πορεία το εγχείρημα αποδείχθηκε πιο περίπλοκο, η βουλγαρική κυβέρνηση άλλαξε τους όρους της παραχώρησης και δύο χρόνια αργότερα τον Μάιο του 2007 η εξαγορά ναυαγεί οριστικά.
Η περίπτωση του Bobov Dol είναι η πλέον χαρακτηριστική των αποτυχημένων ανοιγμάτων προς το εξωτερικό που επιχείρησε πολλάκις στο παρελθόν η ΔΕΗ. Λιγνιτικές μονάδες, ορυχεία, υδροηλεκτρικά, έργα ΑΠΕ, περιλαμβάνονται στη λίστα των αποτυχημένων ανοιγμάτων την περασμένη δεκαετία, σε μια χρονική συγκυρία που οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι τράπεζες είχαν κατακτήσει γειτονικές αγορές σε Βουλγαρία, Τουρκία, Ρουμανία, Σκόπια και Σερβία. Μοναδική εξαίρεση η ΔΕΗ, η οποία κάθε φορά επέστρεφε και για διαφορετικό λόγο άπρακτη από τα βαλκανικά ventures που επιχειρούσε.
Και είναι αυτό ακριβώς το track record στις προσπάθειες για διεθνή επέκταση που υπογραμμίζει με έμφαση τη σημασία της κίνησης για την εξαγορά της Enel Romania, μιας εταιρείας σχεδόν στο μέγεθος της ΔΕΗ, που δίνει σημαντικές προοπτικές στην εταιρεία να αναδειχθεί σε περιφερειακό πόλο στην αγορά ενέργειας της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων.
Κόσοβο
Μετά την αποτυχία στη Βουλγαρία ένα ακόμη φιλόδοξο διεθνές πρότζεκτ της ΔΕΗ ήταν η συμμετοχή στους διαγωνισμούς για τα λιγνιτικά πεδία και τις μονάδες στην περιοχή του Κοσόβου. Μέσω της κοινής εταιρείας της ΔΕΗ με την αμερικανική Contour Global, η ελληνική εταιρεία συμμετείχε στο διαγωνισμό χωρίς ωστόσο να υπάρξει επιτυχής έκβαση.
Μια ακόμη αποτυχημένη απόπειρα αφορούσε τη μονάδα Negotino στη Βόρεια Μακεδονία, στον διαγωνισμό για την οποία η ελληνική εταιρεία επίσης είχε καταθέσει την πιο ανταγωνιστική προσφορά, ωστόσο δεν ανακηρύχθηκε πλειοδότης επί της ουσίας “πληρώνοντας” την όξυνση των διμερών σχέσεων με το γειτονικό κράτος.
Το 2009 οι προσπάθειες για διεθνές άνοιγμα της ΔΕΗ στην περιοχή των Βαλκανίων επανήλθαν στο προσκήνιο μέσω των δύο μνημονίων συνεργασίας με τον όμιλο Ρέστη και την Quantum Corporation, για πρότζεκτ σε Μαυροβούνιο και Βοσνία Ερζεγοβίνη αντίστοιχα. Οι συνεργασίες αυτές όμως επί της ουσίας έμειναν στα χαρτιά χωρίς να προχωρήσουν στην υλοποίηση.
Επίσης άνοιγμα στα Βαλκάνια επιχείρησε η ΔΕΗ και μέσω της συνεργασίας της με τη γερμανική RWE με αντικείμενο την ανάπτυξη λιγνιτικών μονάδων στην Αλβανία, χωρίς να τελεσφορήσουν και εκεί τα φιλόδοξα πλάνα.
Πιο πρόσφατα, η ΔΕΗ επιχείρησε νέα ανοίγματα όπως με την ίδρυση θυγατρικής στην Αλβανία με σκοπό τη συμμετοχή στους διαγωνισμούς για την κατασκευή νέων υδροηλεκτρικών. Μια άλλη αγορά ενδιαφέροντος ήταν η Αίγυπτος όπου δημιουργήθηκε παράθυρο ευκαιρίας για τη συντήρηση θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Μια ακόμη προσπάθεια έγινε και στην Τουρκία, όπου η ΔΕΗ έχει μικρή δραστηριότητα στον τομέα του διασυνοριακού εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά καιρούς υπήρξαν σχέδια για ανάπτυξη λιγνιτικών, υδροηλεκτρικών, έργων γεωθερμίας και άλλα πρότζεκτ χωρίς, ωστόσο, να υπάρξει θετική συνέχεια. Μάλιστα, ειδικά για την αγορά της Τουρκίας, η ΔΕΗ είχε συνάψει συνεργασία με την κινεζική Shenhua με σκοπό τη διεκδίκηση έργων ανάπτυξης λιγνιτικών ισχύος 1080MW στο Εσκισεχίρ.
Αλλάζει πίστα
Οι πολυάριθμες απόπειρες που στέφθηκαν με αποτυχία υπογραμμίζουν τη σημασία της κίνησης που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα για ενδεχόμενη εξαγορά των δραστηριοτήτων της Enel στη Ρουμανία. Πρόκειται ίσως για την πιο σοβαρή και τεκμηριωμένη κίνηση της εταιρείας τα τελευταία πολλά χρόνια, με δεδομένο ότι ο πωλητής, δηλαδή η ιταλική Enel, συμφώνησε να ξεκινήσει αποκλειστικές διαπραγματεύσεις σταματώντας τις επαφές με πολυάριθμους άλλους μνηστήρες των “φιλέτων” στη Ρουμανία.
Επί της ουσίας η ελληνική εταιρεία βρίσκεται ένα βήμα πριν την απόκτηση μιας μικρής ΔΕΗ με δίκτυα σε τρεις διαφορετικές περιοχές, 3 εκατομμύρια πελάτες στη λιανική και 550 MW εν λειτουργία έργα ΑΠΕ, καθώς και 2.000 MW σε ώριμο στάδιο. To deal αναμένεται να “κλειδώσει” μέχρι τις 31 Ιανουαρίου όταν και λήγει η περίοδος της αποκλειστικής διαπραγμάτευσης και του due diligence;
Τι περιλαμβάνει αναλυτικότερα η Enel Romania, την οποία γνωρίζει καλά ο επικεφαλής της ΔΕΗ Γ. Στάσσης από την προηγούμενη θητεία του στην ιταλική εταιρεία;
– Δίκτυα, τα οποία στη χώρα έχουν χωριστεί ανά γεωγραφικές περιοχές, με την ENEL να ελέγχει τη Muntenia γύρω από το Βουκουρέστι, τη βιομηχανική ζώνη της Timisoara και το τουριστικό κομμάτι της Dobrota. Από τα δίκτυα και των τριών αυτών περιοχών περνά ενέργεια συνολικής ισχύος 16 TWh.
– Λιανική, τομέας όπου η ENΕL έχει 3 εκατ. πελάτες σε όλη τη Ρουμανία. Η εταιρεία κατέχει ηγετικά μερίδια στην τοπική αγορά.
– Έργα ΑΠΕ, με την ENEL να έχει έργα 550 MW σε λειτουργία και ένα pipeline από επιπλέον 5.000 MW σε διάφορα στάδια (εξ αυτών τα 2.000 MW είναι τα πιο ώριμα).
Εφόσον ευοδωθεί η συμφωνία, η ΔΕΗ θα επιτύχει, εκτός από τη διεθνή επέκταση, τη βέλτιστη αξιοποίηση των εσόδων που εισέπραξε από την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ αλλά και από την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. Επί της ουσίας, με την κίνηση αυτή η ΔΕΗ ακολουθεί το πετυχημένο παράδειγμα της ιταλικής Enel, η οποία όταν “έσπασε” στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της ιταλικής αγοράς ηλεκτρισμού, αξιοποίησε τα έσοδα από την πώληση περίπου του 30% των παγίων της, για τη διεθνή της επέκταση αλλά και την επένδυσή της στον τομέα των ΑΠΕ. Με τον τρόπο αυτό, από μια μικρομεσαία επιχείρηση η ιταλική εταιρεία αναδείχθηκε σε ένα από τα κορυφαία utilities της Ευρώπης με ευρύτατο διεθνές αποτύπωμα και πρωτοκαθεδρία στον τομέα της πράσινης ενέργειας.
(capital.gr)
