Σε τροχιά αναβάθμισης τίθενται οι ενεργειακές σχέσεις της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία ύστερα από τις επαφές που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της επίσκεψης του πρωθυπουργού της δεύτερης, Ζόραν Ζάεφ στην Αθήνα.
ΕΛΠΕ-ΟΚΤΑ
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ζόραν Ζάεφ συναντήθηκε με τη διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων με βασικό αντικείμενο την επίλυση των εκκρεμοτήτων για την επαναλειτουργία του αγωγού καυσίμων των ΕΛΠΕ που συνδέει το διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης με τα Σκόπια. Η συνάντηση, κατά τις ίδιες πληροφορίες, πραγματοποιήθηκε σε πολύ καλό κλίμα. Δημιουργείται η προοπτική για επαναλειτουργία του αγωγού ακόμη και στις αρχές του καλοκαιριού. Η επαναλειτουργία του αγωγού σχετίζεται μεταξύ άλλων με τη μετατροπή των πρώην διυλιστηρίων ΟΚΤΑ σε hub πετρελαιοειδών για τη διακίνηση προϊόντων προς τα δυτικά Βαλκάνια. Την ίδια στιγμή που, η μεταφορά των πετρελαϊκών προϊόντων έως τη Βόρεια Μακεδονία μέσω του αγωγού, και όχι μέσω βυτιοφόρων όπως γίνεται από το 2013 που «πάγωσε» η λειτουργία του, θα μειώσει το κόστος και θα δώσει λύση και στα θέματα λαθρεμπορίου. Στο πλαίσιο της συζήτησης τέθηκε και το ενδεχόμενο περαιτέρω επενδύσεων του ομίλου στη Βόρεια Μακεδονία. Υπενθυμίζεται ότι, μέσω της ΟΚΤΑ, θυγατρικής τους στη χώρα, τα ΕΛΠΕ λειτουργούν 27 πρατήρια βενζίνης στη Βόρεια Μακεδονία.
ΔΕΗ-EDS
Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας ξεχωρίζει το ενδιαφέρον της ΔΕΗ για το νέο υδροηλεκτρικό έργο Cebren για το οποίο η ελληνική επιχείρηση έχει περάσει στο δεύτερο στάδιο του σχετικού διαγωνισμού. H ΔΕΗ (μαζί με την Archirodon) δίνει το «παρών» στον κατάλογο των εννέα σχημάτων που πέρασαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού για τον υδροηλεκτρικό σταθμό του Cebren, ισχύος 333-458 MW και προϋπολογισμού 500-600 εκατ. ευρώ. Η ΔΕΗ δίνει επίσης το παρών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, μέσω της εταιρείας EDS που εξαγόρασε το 2018.
ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Προς την κατεύθυνση πάντως διαφοροποίησης των οδεύσεων ενεργειακής τροφοδοσίας, στοχεύει και το σχέδιο για τον διασυνδετήριο αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας-Βορείου Μακεδονίας. Για την Βόρεια Μακεδονία, το έργο θα σημάνει την άρση του ρωσικού μονοπωλίου, την πρόσβαση σε καύσιμο με ανταγωνιστικές τιμές, και την ενίσχυση της ασφάλεια εφοδιασμού της. Για την Ελλάδα, θα αποτελέσει ένα ακόμη βήμα για τη μετατροπή της σε gas hub, ώστε να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερο ρόλο ως «πύλη εισόδου» φυσικού αερίου για τα κράτη της ευρύτερης περιοχής.
Όπως ανέφερε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο υπουργός Ενέργειας της Ελλάδας, Κ. Σκρέκας, η Διακυβερνητική Συμφωνία είναι κατά 99% έτοιμη και εκκρεμεί η έγκριση των ευρωπαϊκών αρχών. «Πράσινο φως» που, σύμφωνα με πληροφορίες, μπορεί να δοθεί ακόμη και μέχρι το τέλος του τρέχοντος μήνα, ώστε με την υπογραφή της Διακυβερνητικής να ανοίξει ο δρόμος για τα market test των δύο Διαχειριστών. Το χρονοδιάγραμμα της κρατικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ενεργειακών Πόρων της Βόρειας Μακεδονίας (NER) είναι να πραγματοποιήσει το market test το καλοκαίρι, ενώ η αντίστοιχη δοκιμή αγοράς από τον ΔΕΣΦΑ τοποθετείται το φθινόπωρο.
Στο ίδιο πλαίσιο ενεργειακής συνεργασίας, αλλά με επένδυση αυτή τη φορά σε υποδομές στην Ελλάδα, εντάσσεται η συμφωνία της AD ESM (κρατικής επιχείρησης ηλεκτρισμού της Βορείου Μακεδονίας) για τη συμμετοχή της στη μονάδα φυσικού αερίου 662 Μεγαβάτ που αναπτύσσει στην Αλεξανδρούπολη ο Όμιλος Κοπελούζου, καθώς και της NER για συμμετοχή της Βόρειας Μακεδονίας στην Gastrade, φορέα υλοποίησης του FSRU Αλεξανδρούπολης.
«Θα μας αναλογεί το 10% του τερματικού σταθμού αερίου και το 25% της μονάδας παραγωγής. Αυτό το 25% αντιστοιχεί στο 1/4 της συνολικής μας παραγωγής ενέργειας, κάτι πολύ σημαντικό για εμάς», σημείωσε ο Ζόραν Ζάεφ, σχολιάζοντας τις δύο συμφωνίες. Υπενθυμίζεται ότι η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης για τη μονάδα αερίου αναμένεται στο διάστημα Ιουνίου-Ιουλίου, με την εταιρεία να αναμένει μέσα στο επόμενο διάστημα να υπάρξει το πλαίσιο για την αποζημίωση επάρκειας ισχύος.
ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
Αξίζει να σημειωθεί πως στο «κάδρο» πιθανών ενεργειακών επενδύσεων στη γειτονική χώρα, ο Ζόραν Ζάεφ έβαλε και τη Mytilineos. Όπως ανέφερε, η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την ελληνική εταιρεία για τη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο στην πρωτεύουσα Σκόπια. Ωστόσο, οι επαφές των δύο πλευρών φαίνεται να βρίσκονται σε διερευνητικό επίπεδο.
(Πηγές: ΑΠΕ-energypress.gr)
