Δημοτικές εκλογές διεξάγονται την Κυριακή 19 Οκτωβρίου στη Βόρεια Μακεδονία.
Οι εκλογές αφορούν την ανάδειξη δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων σε 80 δήμους της χώρας, καθώς και τον Δήμο των Σκοπίων, που αποτελεί ξεχωριστή, μητροπολιτική αυτοδιοικητική οντότητα. Συνολικά, οι υποψήφιοι δήμαρχοι ανέρχονται στους 309.
Για την εκλογή δημάρχου από τον πρώτο γύρο απαιτείται ποσοστό άνω του 50%. Σε περίπτωση που κανείς υποψήφιος δεν συγκεντρώσει αυτό το ποσοστό, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις 2 Νοεμβρίου, μεταξύ των δύο επικρατέστερων του πρώτου γύρου.
Πολιτικοί συσχετισμοί – Κυριαρχία VMRO-DPMNE
Στο σλαβικό πολιτικό μπλοκ, οι δημοτικές αυτές εκλογές αναμένεται να επιβεβαιώσουν την κυριαρχία του δεξιού κυβερνώντος κόμματος, VMRO-DPMNE, του οποίου ηγείται ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
Στην πρωτεύουσα Σκόπια, όπου ζουν περίπου 550.000 κάτοικοι, 16 υποψήφιοι διεκδικούν τη δημαρχία, με τον υποψήφιο του VMRO-DPMNE, Όρτσε Γκιοργκίεφσκι να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να εκλεγεί νέος δήμαρχος.
Αντίθετα, το αντιπολιτευόμενο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM), υπό την ηγεσία του Βένκο Φίλιπτσε, αναμένεται να αναμένεται να καταγράψει ακόμη μία βαριά ήττα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξακολουθεί να ταλανίζεται από εσωστρέφεια, μετά τη συντριπτική ήττα που υπέστη στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Μάιο του 2024.
Το κόμμα του Χρ.Μίτσκοσκι προβλέπεται να επικρατήσει και σε όλους τους άλλους μεγάλους δήμους της χώρας (Κουμάνοβο, Μπίτολα/Μοναστήρι, Πρίλεπ, Οχρίδα, Βέλες), ακόμη και στη Στρούμιτσα, τη γενέτειρα του πρώην αρχηγού του SDSM και πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεβ, στην οποία αυτός διετέλεσε δήμαρχος επί 11 χρόνια (2005-2016), καθιστώντας την προπύργιο του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος.
Αμφίρροπη η μάχη μεταξύ των αλβανικών κομμάτων
Σε περίπου 15 δήμους από τους 81 της Βόρειας Μακεδονίας πλειοψηφία αποτελεί το αλβανικό στοιχείο, το οποίο αποτελεί το 25% του πληθυσμού της χώρας. Στους αλβανόφωνους δήμους αναμένεται να δοθεί μεγάλη μάχη μεταξύ του συγκυβερνώντος αλβανικού συνασπισμού VLEN (Αξίζει) και του αντιπολιτευόμενου συνασπισμού «Εθνική Συμμαχία για την Ολοκλήρωση», του οποίου ηγείται το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι.
Το DUI συμμετείχε στις κυβερνήσεις συνασπισμού της Βόρειας Μακεδονίας επί δύο δεκαετίες. Παρά την πρωτιά του στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές μεταξύ των αλβανικών κομμάτων, ο πρωθυπουργός Μίτσκοσκι επέλεξε να σχηματίσει κυβέρνηση με το VLEN, καταγγέλλοντας το DUI ως «καθεστώς» και φορέα εκτεταμένης διαφθοράς.
Το γεγονός αυτό είχε προκαλέσει και συνεχίζει να προκαλεί τις σφοδρές αντιδράσεις του κόμματος του Αχμέτι, το οποίο κάνει λόγο για περιφρόνηση του αλβανικού στοιχείου από τον Μίτσκοσκι, την κυβέρνηση του οποίου χαρακτηρίζει ως την πιο «αντιαλβανική» που έχει υπάρξει ποτέ στη Βόρεια Μακεδονία και ζητά πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Αν το DUI καταφέρει να επικρατήσει σε μεγάλους αλβανόφωνους δήμους – όπως το Τέτοβο, το Γκόστιβαρ και τον δήμο Τσάιρ των Σκοπίων, τον μεγαλύτερο αλβανόφωνο δήμο της πρωτεύουσας – θα ενισχύσει τη θέση του και θα εντείνει την πίεση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Αντίστοιχα, ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι επιδιώκει να αποτρέψει οποιαδήποτε ενίσχυση του DUI, καθώς κάτι τέτοιο θα “απονομιμοποιούσε” τον σημερινό κυβερνητικό του εταίρο, VLEN, ο οποίος θεωρείται πιο ελεγχόμενος από την πλευρά του.
Η διαδικασία
Το εκλογικό σώμα για τις δημοτικές εκλογές της Κυριακής ανέρχεται σε 1.832.415 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους. Οι κάλπες θα ανοίξουν στις 07:00 και θα κλείσουν στις 19:00. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται αργά το βράδυ της Κυριακής.