O Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ, Όλιβερ Βάρχελι επέκρινε τη στάση της αντιπολίτευσης της Βόρειας Μακεδονίας και τη συμπεριφορά του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, VMRO-DPMNE, αναφορικά με τη συμφωνία της χώρας με τη Βουλγαρία.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει της συμφωνίας, η Βόρεια Μακεδονία, θα ανοίξει τα διαπραγματευικά κεφάλαια με την ΕΕ αφού πρώτα αλλάξει το σύνταγμά της για να συμπεριλάβει τη βουλγαρική μειονότητα που ζει στη χώρα. Το γεγονός αυτό ώθησε την εθνικιστική αντιπολίτευση της Βόρειας Μακεδονίας να διοργανώσει πολυήμερες διαδηλώσεις στα Σκόπια, οι οποίες, σύμφωνα με τον Βάρχελι, ξεπέρασαν τις βασικές δημοκρατικές κόκκινες γραμμές.
Οι υποψήφιοι πρέπει να «ξεμεθύσουν»
«Για τη Βόρεια Μακεδονία, αυτή θα πρέπει να είναι μια στιγμή νηφαλιότητας, και για την αντιπολίτευση. Το κάψιμο του κειμένουτης συμφωνίας στην αίθουσα της ολομέλειας, η ώθηση των ανθρώπων στη βία και η υποκίνηση μίσους δεν φέρνουν τίποτα, παρά μόνο ζημιά» σημείωσε ο Όλιβερ Βάρχελι, σε συνέντευξή του στη EURACTIV
«Υπάρχουν πολύ σαφή όρια στον ευρωπαϊκό τρόπο άσκησης πολιτικής, πολύ σαφή όρια στην πολιτισμένη πολιτική και η εκτίμησή μου είναι ότι πολλές από αυτές τις κόκκινες γραμμές ξεπεράστηκαν από την αντιπολίτευση», πρόσθεσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος.
Ερωτηθείς εάν βλέπει κίνδυνο περαιτέρω καθυστερήσεων στην ενταξιακή πορεία, ο κ. Βάρχελι είπε ότι στόχος ήταν να δημιουργηθούν «σαφή, δίκαια και διαφανή κριτήρια που να είναι επίσης διαχειρίσιμα και τα οποία μπορούν πραγματικά να αλλάξουν τον αρνητισμό και στις δύο πλευρές».
Παράλληλα, επισήμανε ότι «η Αλβανία επέδειξε πραγματική αλληλεγγύη με τη Βόρεια Μακεδονία και ωριμότητα στην κατανόηση του γεγονότος ότι τα κράτη μέλη μας ήθελαν να προχωρήσουν οι δύο χώρες», αλλά δήλωσε ότι η Αλβανία μπορεί τώρα να προχωρήσει μόνη της.
«Όλη η διαδικασία διεύρυνσης βασίζεται στην αξία και τώρα ο αγώνας δρόμου έχει ξεκινήσει, όποιος προετοιμαστεί πρώτος, θα πρέπει να δικαιούται να ενταχθεί πρώτος» διευκρίνισε ο Βάρχελι.
«Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι αν προετοιμαστούν γρήγορα, είμαστε έτοιμοι να κινηθούμε επίσης γρήγορα, (…) και αφού είμαστε υπεύθυνοι τώρα, τελικά, η ταχύτητα θα είναι πολύ, πολύ διαφορετική», είπε, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή ξεκίνησε τη διαδικασία ελέγχου αμέσως μετά το πράσινο φως που έδωσαν τα κράτη μέλη την περασμένη εβδομάδα.
Προσφορά που δεν μπορούν να αρνηθούν
«Τώρα πρέπει να εργαστούμε πολύ, πολύ σκληρά με τις υποψήφιες χώρες, ώστε να επιταχύνουν τις προετοιμασίες τους και την πραγματική ενσωμάτωσή τους», δήλωσε ο Βάρχελι.
Η επικαιροποιημένη μεθοδολογία διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2020 προορίζεται να εξυπηρετήσει αυτόν τον σκοπό, κάτι που σύμφωνα με τον Βάρχελι, θα ήταν η απάντηση, καθώς «όχι μόνο έχει το ζήτημα του κράτους δικαίου στο επίκεντρο, αλλά και πρόσθετα εργαλεία που επιτρέπουν στη διαδικασία να προχωρήσει ταχύτερα».
Οι υποψήφιες χώρες θα μπορούσαν να ενσωματωθούν ταχύτερα στους τομείς όπου έχουν κλείσει ένα διαπραγματευτικό σύμπλεγμα και μέσω του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου.
«Για το λόγο αυτό, οι Σέρβοι και οι Μαυροβούνιοι επέλεξαν αμέσως τη νέα μεθοδολογία», δήλωσε ο Βάρχελι.
«Μικρά βήματα» από το Βελιγράδι
Η Σερβία, υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ από το 2009, διατήρησε στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο κατά τη διάρκεια της δεκαετούς διακυβέρνησης του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ήταν απρόθυμη να ενταχθεί στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας παρά τις πιέσεις της Δύσης.
Ερωτηθείς αν η ΕΕ θα ενδιαφερόταν να επιταχύνει τις διαδικασίες ένταξης με το Βελιγράδι, ο κ. Βάρχελι δήλωσε ότι «η Σερβία είχε πάντα μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με τη Ρωσία».
«Αυτό που βλέπουμε από τη Σερβία είναι ότι βρίσκεται σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση, λόγω της εξάρτησής της στον ενεργειακό εφοδιασμό και λόγω της ασταθούς φύσης του πλαισίου ασφαλείας της», είπε, επισημαίνοντας ότι η χώρα εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από το ρωσικό φυσικό αέριο και ότι οι κύριες ενεργειακές εταιρείες της βρίσκονται υπό ρωσική πλειοψηφική ιδιοκτησία.
Όμως, παρά τις ανησυχίες για την ευθυγράμμιση, ο Βάρχελι είπε ότι υπήρξαν και θετικά σημάδια τους τελευταίους μήνες, ένα από αυτά ήταν η ψήφος της Σερβίας με τη Δύση στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για την Ουκρανία.
«Θέλουμε η Σερβία να είναι σύμμαχός μας, χρειαζόμαστε τη Σερβία να δείχνει αλληλεγγύη μαζί μας και να είναι στο πλευρό μας, αλλά πρέπει επίσης να κατανοήσουμε τη θέση της όταν της ζητάμε κάτι», δήλωσε ο Βάρχελι, ο οποίος έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις επειδή προσπαθεί να ενισχύσει την εκστρατεία του Βελιγραδίου για ένταξη στην ΕΕ παρά τις ανησυχίες για το κράτος δικαίου.
«Έρχεται με μικρά βήματα και πρέπει να επιτρέψουμε να γίνουν αυτά τα βήματα. Γιατί αν δεν το κάνουμε, τότε προκαλούμε το ακριβώς αντίθετο από αυτό που θέλουμε να πετύχουμε», δήλωσε ο Βάρχελι, αφήνοντας να εννοηθεί ότι αν πιέσουμε ανοιχτά το Βελιγράδι πολύ σκληρά σε ορισμένες θέσεις μπορεί να κινδυνεύσει να χάσει τη χώρα.
«Πολλά από τα κράτη μέλη μας θέλουν να δουν περισσότερη από αυτή την αλληλεγγύη. Και είμαι αισιόδοξος ότι σταδιακά αυτό θα έρθει από το Βελιγράδι, επειδή το Βελιγράδι βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δρόμο- είναι υποψήφια χώρα», είπε.
Επιφυλακτικοί για τη ρωσική επιρροή
Η στρατηγική σημασία της εγγύς γειτονιάς της ΕΕ έχει αυξηθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με φόβους για την επιρροή της Μόσχας στην περιοχή.
«Οι πειρασμοί είναι πολύ σαφείς όπου κι αν κοιτάξουμε, όχι μόνο στα Δυτικά Βαλκάνια, την Ανατολική Εταιρική Σχέση, αλλά και, για παράδειγμα, στη Λιβύη – είναι παντού», δήλωσε ο Βάρχελι, προσθέτοντας ότι η ΕΕ πρέπει να καταστήσει πολύ σαφές στις επαφές της με τα Δυτικά Βαλκάνια «ότι μόνο η Ευρώπη μπορεί να φέρει μακροπρόθεσμα ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια».
«Η Ρωσία απέδειξε αυτό το σημείο για εμάς τέλεια με τον πόλεμο στην Ουκρανία, διότι η άμεση αντίδραση στα Βαλκάνια ήταν “αυτό είναι επικίνδυνο και αυτό θα μπορούσε να μεταφερθεί και σε εμάς”» είπε ο Ευρωπαϊος Επίτροπος.
