Σε προεκλογικούς ρυθμούς κινείται η Βόρεια Μακεδονία ενόψει των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στη χώρα.
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών θα διεξαχθεί στις 24 Απριλίου. Σε περίπτωση που κανένας από τους υποψηφίους δεν λάβει ποσοστό άνω του 50% (κάτι που θεωρείται σχεδόν βέβαιο) τότε θα υπάρξει δεύτερος γύρος, στις 8 Μαϊου, ο οποίος θα συμπέσει με τις βουλευτικές εκλογές.
Όσον αφορά τις προεδρικές εκλογές, τα μεγαλύτερα κόμματα της χώρας, όπως το κυβερνών «Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα» (SDSM) του μέχρι πρότινος πρωθυπουργού Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι, το δεξιό και μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, του οποίου ηγείται ο Χρίστιαν Μίτσκοσκι και το συγκυβερνών αλβανικό κόμμα DUI του Αλί Αχμέτι, μέχρι στιγμής δεν έχουν αναδείξει ακόμη τους υποψηφίους τους στις προεδρικές εκλογές. Αναμένεται πως μέχρι τα τέλη της επόμενης εβδομάδας τα παραπάνω κόμματα θα γνωστοποιήσουν τους υποψηφίους τους. Ο συνασπισμός τεσσάρων αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων «Αξίζει» ανακοίνωσε πως ο υποψήφιός του στις προεδρικές εκλογές θα είναι ο δήμαρχος του Γκόστιβαρ, Άρμπεν Ταραβάρι, ενώ η υποψήφια του εθνικιστικού, φιλορωσικού κόμματος «Αριστερά» στις προεδρικές εκλογές θα είναι η καθηγήτρια πανεπιστημίου, Μπιλιάνα Βάνκοφσκα.
Με τον τρόπο αυτό, οι υποψήφιοι στις προεδρικές εκλογές θα είναι τουλάχιστον πέντε, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν και άλλοι.
Για να είναι κάποιος υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές πρέπει να έχει τη στήριξη τουλάχιστον 30 βουλευτών ή αλλιώς να έχει συγκεντρώσει υπογραφές 10.000 πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας.
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως ο υποψήφιος του εθνικιστικού VMRO-DPMNE θα περάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, ενώ για τη δεύτερη θέση τα πάντα είναι ρευστά, με τον υποψήφιο του SDSM πάντως να συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες να “πλασαριστεί“ στον δεύτερο γύρο.
Η θητεία του απερχόμενου προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι (προέρχεται από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα-SDSM-) λήγει στις 12 Μαϊου. Για την ώρα θεωρείται αβέβαιο κατά πόσο ο Πεντάροφσκι θα είναι εκ νέου υποψήφιος του SDSM στις προεδρικές εκλογές.
Ο Στέβο Πεντάροφσκι είχε εκλεγεί Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας στις τελευταίες προεδρικές εκλογές που είχαν διεξαχθεί στη χώρα τον Μάιο του 2019, ως κοινός υποψήφιος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) και του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI. Ο Πεντάροφσκι είχε επικρατήσει στις εκλογές εκείνες της υποψήφιας του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα.
Βουλευτικές εκλογές
Όσον αφορά τις βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 8 Μαϊου, το VMRO-DPMNE, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις προηγείται με μεγάλη διαφορά του SDSM, ενώ στο αλβανικό πολιτικό μπλοκ, η διαφορά του DUI με τον αντιπολιτευόμενο αλβανικό συνασπισμό «Αξίζει» φαίνεται να μειώνεται όλο και περισσότερο.
Ωστόσο, το SDSM και το DUI, σε μία προσπάθεια να περιορίσουν τις διαγραφόμενες απώλειές τους εξετάζουν το ενδεχόμενο να κατέλθουν από κοινού στις βουλευτικές εκλογές, προτάσσοντας τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό τους. Πάντως, ένα τέτοιο εγχείρημα ενέχει και αρκετούς (εκλογικούς) κινδύνους για τα δύο αυτά κόμματα και μάλλον δεν θεωρείται πιθανό.
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στη χώρα τον Ιούλιο του 2020 είχε επικρατήσει οριακά το SDSM, του οποίου ηγούταν τότε ο Ζόραν Ζάεφ, ενώ μεταξύ των αλβανικών κομμάτων πρώτο είχε έρθει το DUI, το οποίο τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια συμμετέχει σε όλες τις κυβερνήσεις συνασπισμού στη χώρα, ενώ τώρα νοιώθει την “καυτή“ ανάσα των αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων.
Σημειώνεται ότι στις 28 Ιανουαρίου 2024 ορίστηκε στη Βόρεια Μακεδονία υπηρεσιακή κυβέρνηση (βάσει της σχετικής εκλογικής νομοθεσίας), η οποία θα οδηγήσει τη χώρα μέχρι τις εκλογές. Επικεφαλής της κυβέρνησης αυτής ορίστηκε ο προερχόμενος από το αλβανικό κόμμα DUI, Ταλάτ Τζαφέρι, ο οποίος με τον τρόπο αυτό έγινε ο πρώτος Αλβανός πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας. Ο Ταλάτ Τζαφέρι αντικατέστησε στον πρωθυπουργικό θώκο τον Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.
Οι Αλβανοί στη Βόρεια Μακεδονία αποτελούν άνω του 25% των ψηφοφόρων της χώρας.